پوکی استخوان:
پوکی استخوان یا استئوپروز طبق تعریف انجمن ملی بهداشت یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز میکند و ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و انسان را در معرض خطر شکستگی قرار میدهد.
برخلاف بسیاری از بیماریهای مزمن، که علائم و نشانههای متعددی دارند، استئوپروز یک بیماری خاموش و بدون علامت است تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود.
که هفتصد هزار مورد آن در مهرهها، دویست و پنجاه هزار مورد در استخوان را، دویست و پنجاه هزار مورد در لگن و سیصدهزار مورد در سایر استخوانها رخ میدهند.
شکستگیهای لگن وخیمترین عارضه استئوپروز بوده و میزان مرگ ومیر آن در سال اول بیش از ۲۰٪ است.
شکستگیهای ناشی از استئوپروز، شکستگیهایی هستند که بهطور معمول در آن موقعیتها در افراد سالم شکستگی استخوان رخ نمیدهد.
که این شکستگیها به عنوان شکستگی ناشی از شکنندگی در نظر گرفته میشوند.شکستگیهای لگن پس از سقوط رخ میدهند، اما دو سوم شکستگیهای مهرهای به صورت خاموش بوده و با یک فشار مختصر مانند بلند کردن یک جسم، عطسه کردن و خم شدن رخ میدهند.
علل پوکی استخوان:
این بیماری در دوران یائسگی ن بسیار شایع است زیرا در این دوران استروژن بسیار در بدن ن کم میشود. همچنین کمبود مواد معدنی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین دی و استعمال دخانیات مانند سیگار باعث پوکی استخوان میشود.
در شرایط کمبود مواد معدنی در رژیم غذایی، بدن این کمبود را از بافتهای استخوانی میگیرد و این کار در طول زمان باعث فقر استخوانها از لحاظ مواد معدنی و در نتیجه پوکی استخوان میگردد.
همچنین با بالا رفتن سن تخریب بافت استخوانی بیش از ساخت آن میشود و با گذشت زمان و در دوران کهنسالی این عارضه بروز میکند.
برخی از بیماریها مثل پرکاری تیروئید، کمکاری غدد جنسی، آرتریت روماتوئید، بیماری کوشینگ و دیابت و مصرف برخی داروها مثل کورتن و لووتیروکسین ٬فورزماید، هپارین ٬فنیتوئین نیز در طول زمان باعث پوکی استخوان میگردند.
عوامل دیگری نیز مثل کمتحرکی یا کمبود وزن بیش از ۱۰٪ نسبت به وزن دوران جوانی یا بیامآی کمتر از ۱۹، عوامل وراثتی و اعتیاد به الکل باعث پوکی استخوان هستند.
باور بر این بود که مصرف بیش از اندازه کافئین از فاکتورهای خطر است اما تحقیقات تازه نشان میدهد ارتباط زیادی بین استئوپروزی و مصرف کافئین وجود ندارد.
تشخیص:
تشخیص استئوپروز معمولاً به دنبال یک شکستگی بالینی حاد یا انجام آزمایش سنجش تراکم استخوان مسجل میشود. رادیوگرافیها میتوانند شکستگی فشاری مهرهها را نشان دهند، ولی شواهد پرتونگاری کاهش توده استخوانی تا هنگامی که ۳۰٪ از توده استخوان تحلیل نرفته، ایجاد نمیشود.
عکسهای پرتونگاری شاخص خوبی برای تشخیص استئوپروز نیستند زیرا نفوذ کم یا بیش از حد اشعه در فیلم عکاسی روی کیفیت آن تأثیر میگذارد، از اینرو رادیوگرافیها راهنماهای خوبی برای پی بردن به استئوپروز نیستند و غالباً تشخیص براساس سنجش تراکم مواد معدنی استخوان مسجل میگردد.
اثر هیدرومِد بر تراکم استخوانی
لازم به ذکر است، پوکی استخوان باعث کاهش طول عمر و کیفیت زندگی می گردد.
در مطالعه ای به بررسی تاثیر 12 هفته تمرین هوازی با اعمال وزن در آب در هیدرومِد بر میزان تراکم استخوانی مهره های کمری ن 50 تا 70 سال دارای اضافه وزن بود.
تعداد 20 نفرزن 50 تا 70 ساله دارای اضافه وزن، به صورت داوطلبانه انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه 10 نفره آزمایشی و کنترل تقسیم شدند (در هر دو گروه تعداد افراد با پوکی استخوان و بدون پوکی استخوان برابر بودند).
فعالیت ورزشی هوازی با اعمال وزن در آب در گروه آزمایشی به مدت 12 هفته و 3 جلسه در هفته انجام شد.
شدت فعالیت با 60 در صد ضربان قلب شروع شد و در مدت 12 هفته به 80 در صد ضربان قلب رسید. مدت فعالیت از 60 دقیقه در شروع و در مدت12 هفته به 90 دقیقه رسید.
گروه کنترل در این مدت هیچ فعالیت ورزشی نداشتند. هر دو گروه قبل و بعد از دوره تمرینی آزمایش سنجش تراکم استخوان را انجام دادند. برای تحلیل آماری از آزمون t همبسته درسطح معنی داری استفاده شد.
با توجه به نتایج پژوهش تفاوت معنا داری بین پیش آزمون و پس آزمون آزمایش تراکم استخوانی گروه آزمایشی دیده شد در حالیکه درگروه کنترل تفاوت معنی داری دیده نشد.
بر طبق نتایج پژوهش یک دوره تمرین هوازی با اعمال وزن در آب در هیدرومِد به مدت 12 هفته موجب افزایش تراکم استخوانی مهره های کمری ن 50 تا 70 ساله دارای اضافه وزن می شود.
منبع:
ونکی بهناز*, صادقی حیدر, پیری مقصود, رمضانی نسرین. تاثیر تمرین هوازی با اعمال وزن در آب بر تراکم استخوانی مهره های کمری ن 50 تا 70ساله دارای اضافه وزن. طب توانبخشی : تابستان 1394 , دوره 4 , شماره 2 ; از صفحه 46 تا صفحه 52 .
جهت مشاهده تجهیزات هیدروجیم و هیدرومِد (ورزش در آب و آبدرمانی تخصصی)
اینجا کلیک کنید.
اشتراک گذاری در تلگرام
درباره این سایت